4000 weken

Onlangs heb ik het boek “4000 Weken” van Oliver Burkeman gelezen, een diepgaande reflectie op tijd, productiviteit en de menselijke obsessie met efficiëntie. Ik ben iemand die kickt op productiviteit en me eindeloos kan verliezen in het optimaliseren van je workflow. Burkeman doet me met zijn boek me even met de voetjes op de grond belanden. De 4000 weken uit de titel slaan namelijk op het aantal weken in een gemiddeld mensenleven. Slik.

Burkeman onderzoekt in het boek namelijk de paradox van de menselijke conditie:

We beschikken over de geestelijke vermogens om nagenoeg oneindig ambitieuze plannen te bedenken, maar eigenlijk is ons bijna geen tijd toegemeten om die ook te verwezenlijken.

Oliver Burkeman

Dit besef, hoewel angstaanjagend, zegt Burkeman, is ongelooflijk bevrijdend. Het herinnert ons eraan dat we moeten accepteren dat we niet alles kunnen doen, en dat we moeten kiezen wat echt belangrijk is in ons leven.

Een verhaal dat me bijbleef, was het verhaal van de stenen in de pot. Het idee is dat er een leraar is die zijn leerlingen uitdaagt om grote stenen, grind en zand in een pot te passen. De leerlingen proberen eerst het grind of zand in de pot te doen, maar dan passen de grote stenen niet meer. De leraar laat zien dat je eerst de grote stenen moet plaatsen, dan het grind, en ten slotte het zand. De moraal van het verhaal is dat je eerst tijd moet maken voor de belangrijkste dingen in je leven. Als je die eenmaal hebt aangepakt, heb je genoeg tijd voor de minder belangrijke dingen. Maar volgens Burkeman zit er een denkfout in dit verhaal.

De zelfvoldane leraar speelt vals. Hij heeft zijn demonstratie zo georganiseerd dat hij maar een paar grote stukken steen heeft meegenomen, in de wetenschap dat die in de pot passen. Maar het ware probleem waar we bij tijdmanagement voor staan is niet dat we geen voorrang kunnen geven aan de grote stenen, maar dat er te veel van die stenen zijn, en dat de meeste niet eens in de buurt gaan komen van de pot. De wezenlijke vraag is niet hoe je onderscheid maakt tussen dingen die belangrijk en dingen die niet belangrijk zijn, maar wat je te doen staat als veel te veel dingen in zekere mate belangrijk lijken daardoor in aanmerking komen voor het etiket ‘grote steen’.

Oliver Burkeman

Om die keuze te maken, haalt Burkeman een verhaal over Warren Buffet aan. Buffet suggereert om een lijst te maken van de 25 dingen die je het liefst wilt bereiken in je leven. De top 5 zijn de dingen die je moet nastreven, terwijl de resterende 20 dingen zijn die je ten koste van alles moet vermijden. Dit idee heeft me geholpen om mijn prioriteiten in perspectief te zetten en me te concentreren op wat echt belangrijk is.

Wat me ook raakte, was Burkeman’s discussie over de waarde van hobby’s. In een wereld waar tijd steeds meer als middel tot een doel wordt gezien, worden mensen die vreugde vinden in activiteiten die op zichzelf waardevol zijn, ook al leveren ze niets op in termen van winst of productie, gezien als subversief.

4000 weken is een prikkelend boek en een verfrissende kijk op productiviteit. het draait bepaalde denkwijzen om en het dwingt ons om de eindigheid van het leven in de ogen te kijken en te beseffen dat keuzes maken onvermijdelijk is.